گاز مبرد

تکامل گازهای مبرد :

گازهای برودتی در گذر زمان دستخوش تحولات و پیشرفت های بسیاری شده اند. در ادامه به از ترکیباتی که از آن ها به عنوان گاز مبرد، استفاده شده اشاره می کنیم:

• کلرو متیل (methyl chloride): این گاز بی رنگ و اشتعال پذیر بوده و بوی نسبتا شیرینی دارد. از دیگر خواص این گازها می توان به سمی بودن آن ها اشاره کرد. گاز مبرد R40 یا HCC40 مهم ترین عضو این خانواده به حساب می آید.
• آمونیا (ammonia): از گاز R717  می توان به عنوان شاخص ترین گاز آمونیاکی یاد کرد که تنها مدت کوتاهی استفاده از آن ادامه پیدا کرد. از مهم ترین علل حضور کوتاه مدت این گاز، سمی بودن آن و پیدایش کلروفلوئوروکربن ها بود.
• کلروفلئوروکربن ها (CFC): شاخص ترین اعضای این خانواده R11 و R12 هستند. این گاز ها در کشور ما همچنان در سیستم های برودتی قدیمی تزریق می شوند. بنا به مفاد پیمان مونت رئال در اگوست 1987، خرید و فروش و تولید این گاز ها به علت آسیب رساندن به لایه ازن، ممنوع شده است.
• هیدروکلروفلئوروکربن ها (HCFC): ها که خواص مشابهی با گازهای CFC دارند به عنوان جایگزینی نسبتا پاک برای CFC ها معرفی شدند. گاز R134a که از جمله پرکاربردترین گاز های برودتی به حساب می آید عضوی از این خانواده است.

انواع گاز مبرد در بازار:

اما اصل تولید سرما در اثر افزایش حجم، در همه مبرد ها مشترک است. سیستم های برودتی با توان و ظرفیت متنوع، با مبرد های مختلفی کار می کنند. مهم ترین این گازها عبارتند از: R404a ,R134A ,R22 ,R600 ,R290 و R407c. در دستگاه های مختلفی مانند: یخچال، سردخانه، فریزر، کولرهای گازی، دستگاه های آزمایشگاهی و موتورهای هواپیما و … از این گاز ها ها استفاده می شود. هر مبرد خواص و ویژگی های خاصی دارد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم:

گاز مبرد R22 :

گاز R22 یا به اصطلاح  گاز 22، پر مصرف ترین گاز برودتی است. این گاز انعطاف پذیری شیمیایی بالایی که دارد. به همین دلیل مورد مصرف سیستم های برودتی بسیاری قرار می گیرد. گاز 22 قادر است دمای 15+ تا 35- را در اواپراتور تولید نماید. از سیستم های تهویه مطبوع مانند : اسپیلت های متداول بازار  و خنک کننده های تابلو برق گرفته تا  انواع چیلر ها و سردخانه های صنعتی با گاز R22 شارژ می شوند. کپسول های گاز R22 به رنگ سبز بوده و وزنی معادل 13.6 کیلوگرم دارند. نمونه اروپائی از این نوع گاز به سختی یافت می شود چرا که استفاده از گاز R22 در بیشتر کشور ها ممنوع شده است. عمده این کپسول ها از کشور های هند و چین وارد شده و کیفیت قابل قبولی دارند.

گاز مبرد R134a :

اگر چه گاز R134a قدمت گاز 22 را ندارد، اما در گروه پر کاربرد ترین گاز های بازار قرار می گیرد. همانند گاز R22، از این گاز هم می توان در سیستم های برودتی زیر صفر و بالای صفر استفاده کرد. اما بهترین بازدهی R134a ، در سیستم های برودتی با دمای متوسط است (MBP یا دمای 10+ تا 15-) . یخچال های خانگی و کولر اتومبیل از جمله بزرگ ترین موارد مصرف گاز R134a  به حساب می آیند. گاز 134 در وزن های مختلفی به بازار عرضه می شود. کپسول 13.6 کیلوگرمی متداول ترین آن هاست. کپسول های 1 کیلو گرمی و 5 کیلوگرمی هم یافت می شود. 

گاز مبرد R404a:

گاز مبرد R404a ،همانند گاز R134a،  یکی از گاز های ترکیبی و مهم است. این مبرد به منظور جایگزینی گاز R22 پیشنهاد شده است. اگرچه این نوع گاز عمدتا برای تولید سرما در سیستم های با دمای زیر صفر (10- تا 45- درجه) به کار می رود، اما نمونه هایی از دمای متوسط و بالای آن هم وجود دارد که بیشتر در دستگاه های خشک کن (درایر) دیده می شود. کپسول های گاز مبرد R404a نارنجی رنگ هستند. وزن های 10.9 کیلوگرمی و 5 کیلوگرمی این مبرد در بازار موجود است.

گاز مبرد R410a:

یکی از بهترین جایگزین هایی که برای گاز مبرد R22 پیشنهاد شد ، گاز R410a است. این مبرد از ترکیب گاز های R32 و R125 پدید می آید. در کشور های اروپائی به طور گسترده استفاده از R410a در سیستم های تهویه مطبوع و برودتی با دمای متوسط رواج دارد. شرکت نکردن این گاز در تخریب لایه ازن یکی از مهم ترین دلایل ترویج استفاده از این مبرد است. در کشور ما این گاز بیشتر در کمپرسور های روتاری اینورتر و بعضا اسکرال دیده می شود. سیلندر های گاز 410 عموما 11.3 کیلوگرم وزن داشته و به رنگ صورتی دیده می شوند.

گاز مبرد R141B

گاز B410B بیشتر جهت استفاده در شست و شوی مسیر سیستم های برودتی کاربرد دارد. فرمول شیمیایی این گاز HCFC-141b بوده و دارای خاصیت حل کننده گی مطلوبی ست. کپسول این گاز معمولا رنگی بین قهوه ای و نارنجی دارد. استفاده از این مبرد به علت قیمت نسبتا بالای در کشور ما چندان رواج ندارد. همچنین یکی از اصلی ترین جایگزین ها برای گاز R11 همین گاز R141B است.

گاز مبرد R407C:

R407C از جمله گاز های برودتی که به عنوان جایگزین برای مبرد R22 ، به منظور استفاده در سیستم های تهویه و دستگاه های با دمای متوسط پیشنهاده شده است. این گاز ترکیبی بوده و از گاز های دیگری مانند: R32 ، R125 و گاز R134a به دست می آید. جهت استفاده از این گاز در سیستم های برودتی و جایگزین کردن آن با گاز R22 می بایست به سازگاری روغن و کمپرسور توجه نمائید .چرا که R407c با روغن پلی استر سازگاری دارد در حالی که R22 معمولا با روغن های معدنی استفاده می شود.

نکات مهم هنگام خرید گاز برودتی:

• تقریبا اغلب برند های موجود در بازار از کیفیت و خلوص قابل قبول بالای 95 درصدی برخوردارند.به همین دلیل جهت استفاده در سیستم هایی مانند :کولر گازی ،یخچال ،چیلر و سردخانه های معمولی بالای صفر تفاوت چندانی نمی کند که از چه برندی گاز را تهیه نمائید.هنگامی دقت و وسواس در خرید گاز لازم است که سیستم برودتی دقت بسیار بالایی داشته باشد مانند: سانتریفیوژ ها و فریزر های پزشکی که با دقت 1 درجه و حتی کمتر کار می کنند.
• وزن خالص سیلندر گاز مبرد معمولا روی آن نوشته شده است .اما اگر مدت زیادی از انبار کردن آن ها گذشته باشد، ممکن است اندکی از وزن آن ها کم شده باشد به همین دلیل بهتر است که از عرضه کننده معتبر محصول را تهیه نمائید.

”نمایش_خلاصه”